Grodzisko na Starej Łomży
Początki Łomży można ściśle wiązać ze średniowiecznym grodziskiem położonym 5 km od Łomży w kierunku wschodnim, które strzegło przeprawy przez Narew. Grodzisko, którego powierzchnia licząc po zewnętrznej granicy fos i wałów, sięga dwóch ha, należy do jednego z największych tego typu obronnych obiektów na Mazowszu. Jego wiek według badań archeologicznych można datować na pierwszą połowę XI w., kiedy powstaje gródek typu cyplowego, który po zniszczeniu zostaje odbudowany w połowie XII wieku z ponowną fortyfikacją terenu walami podgrodzia oraz budową wieży. Znaczenie grodziska dla władców mazowieckich należy tłumaczyć tym, że leży ono na szlaku, którym ciągnęli od północy nieprzyjaciele: Jaćwingowie, Litwini i Prusowie. W wyniku najazdu litewskiego w połowie XIII w., który zniszczył dużą część Mazowsza, gród zostaje ostatecznie zniszczony. Według lokalnej tradycji teren grodziska, który podlega ochronie konserwatorskiej, jest określany mianem Wzgórza Królowej Bony.
